Project Boussu


Cinquante-cinq minutes bourrées de charme qui donnent le sourire et l’envie de retrouver bien vite le Projet Boussu
(5 sterren beoordeling, Diapason magazine, volledige recensie hier)

Etonnant et passionnant disque que celui-ci qui nous fait découvrir tout à la fois trois musiciens du
passé et trois musiciennes de notre époque et, en miroir, un luthier d’hier et un autre d’aujourd’hui
(album van de week, RTBF Musiq3, link)

The reader may have gathered by now that this is a most interesting production…
This recording demonstrates the quality of Boussu’s instruments and of Verberkmoes’s copies
(Musica Dei donum, link)


Binnen Project Boussu werkte ik samen met drie jonge barok-specialisten: Ann Cnop, Shiho Ono (violen) en Mathilde Wolfs (cello). Deze musici voerden kamermuziek uit van Brusselse componisten uit de achttiende eeuw op instrumenten die ik speciaal voor dit project bouwde. Diverse concerten werden georganiseerd in België en Nederland. Het project werd ook belicht in een artikel in het internationale vioolmagazine The Strad. (Tekst gaat verder onder de foto’s.)

In 2020 kwam de cd ‘Brussels Trio Sonatas’ uit op Etcetera Records, eveneens te beluisteren op Spotify (hier). Het album was al te horen op NPO Radio 4, de Concertzender, Klara en RTBF Musiq3. De internationale muziekpers schreef lovende recensies, zoals boven is te lezen. Op het album is muziek opgenomen van de componisten Henri-Jacques De Croes, Pieter van Maldere en Eugène Godecharle.

Naamgever van het collectief is de notaris en vioolbouwer Benoit Joseph Boussu (1703-1773), een man met een uitzonderlijke levensloop en carrière. Hij was onder meer werkzaam in Luik, Brussel en Amsterdam.

De benadering van project Boussu is in meerdere opzichten uniek. Allereerst het gebruik van de replica-instrumenten, in accurate setup, dus o.a. met darmsnaren en bijpassende kam. Deze replica’s zijn zorgvuldig gemaakt naar voorbeeld van onveranderde (dus in achttiende-eeuwse staat verkerende) originelen van de bovengenoemde Boussu, uit zijn Brusselse periode. De originele voorbeelden gingen hiervoor zelfs door een CT-scanner in een ziekenhuis. Bovendien bestaat de bezetting van het ensemble enkel uit violen en een cello, dus zonder klavierinstrument. Anno vandaag een geheel over het hoofd geziene muzikale optie, maar in Boussu’s tijd gangbaar, zoals blijkt uit onze studie van de eerste drukken van de bladmuziek. Deze aspecten maken onze uitvoeringen bijzonder en informerend. Hoe dit live klinkt kun je horen in deze concertvideo, opgenomen in de Sint-Pauluskerk te Antwerpen, in het kader van Woensdagklanken 2020 van Museum Vleeshuis. (Tekst gaat verder onder de video.)

Over de vioolbouwpraktijken van Benoit Joseph Boussu valt veel interessants te vertellen. Hij werkte op een persoonlijke en efficiënte manier, die sterk afwijkt van de bekende “Cremonese methode”. Zonder gebruik van een binnenmal, maar vanaf de rug naar boven toe opgebouwd. Deze werkwijze paste ik ook toe voor het maken van mijn replica-instrumenten. Dit reconstructieproces is helemaal op beeld vastgelegd, en te zien op het YouTube-kanaal Boussu_Inside_Out.

Na de opname van het album met trio sonaten werd het instrumentarium uitgebreid met een altviool, ook naar voorbeeld van Boussu. In 2021 maakten we met deze uitgebreide bezetting enkele opnamen van Brussels strijkkwartet repertoire uit de tweede helft van de achttiende eeuw, waaronder het Allegro non troppo van Eugène Godecharle in onderstaande video. De altviolist is Benjamin Lescoat.